مسؤولیت مدنی بحث از ضمان خسارت‌ها، نقص‌ها و ضررهایی را به عهده دارد که شخص بر بدن، حق یا مال دیگری وارد می‌کند که در چه صورتی عامل زیان مسؤول خسارت وارده بر زیان دیده است و در چه فرض‌هایی مسؤولیت زیان وارده را بر عهده ندارد. بی‌تردید مسؤولیت مدنی هم از نظر گستره مباحث نظری در حقوق اسلامی، محدوده بسیار وسیعی را تشکیل می‌دهد، در سراسر فقه اسلامی در ابواب مختلف مسأله‌ای به ضمان اختصاص یافته است و هم از نگاه اجتماعی، دایره وسیعی از منازعات در قلمرو مسؤولیت مدنی قرار می‌گیرد. دغدغه حل مشکل اجتماعی و هم گستره بحث آن در فقه اسلامی ایجاب می‌کند، که این بحث مورد توجه قرار گیرد. پرسش اصلی در موضوع مسؤولیت مدنی، سوال از مبنای مسؤولیت مدنی است که معیار و ملاک اصلی در باب ضمان چیست؟ فقیهان مسلمان در ابواب مختلف ضابطه‌ها و معیارهای برای ضمان بیان کرده اند و چه بسا به صورت موردی حکم به ضمان نموده اند. اما با گسترش مباحث و نظریه‌های مطرح شده در این خصوص لازم است، باری دیگر مبانی فقه اسلامی را مورد بازخوانی قرار داده و به دنبال مبنای مسؤولیت مدنی باشیم
)